Blog

Co to jest metoda NDT-Bobath i jakie jest jej zastosowanie?

Metoda NDT-Bobath, jest jedną z najbardziej znanych koncepcji rehabilitacji  dzieci i dorosłych na świecie. W Polsce stosuje się ją z dużym powodzeniem dla wcześniaków, niemowląt i starszych dzieci z zespołami neurologicznymi, ortopedycznymi, genetycznymi oraz prezentującymi opóźnienia rozwojowe.

Metoda NDT-Bobath  została  opracowana  w latach 40tych XX wieku w Londynie przez  fizjoterapeutkę  Bertę Bobath i Karla Bobath, neurologa. Małżeństwo Bobath zajmowało się na początku rehabilitacją dorosłych pacjentów z uszkodzeniami neurologicznymi. Ich badania dotyczyły analizy rozłożenia napięcia mięśniowego z wykorzystaniem prawidłowych wzorców ruchowych. W oparciu o  początkowe założenia metody, szwajcarska lekarka, pediatra, Elisabeth Koeng i fizjoterapeutka Mary Quinton rozwinęły tę metodę w leczenie neurorozwojowe (Neurodevelopmental Treatment), szczególnie przydatne w rehabilitacji niemowląt, wcześniaków i małych dzieci.

Założenia Metody NDT-Bobath

Terapia metodą NDT-Bobath bazuje na wiedzy z zakresu neurofizjologii i  znajomości prawidłowego rozwoju dziecka. Opiera się  na stwierdzeniu, że rozwój dziecka z dysfunkcją centralnego układu nerwowego przebiega inaczej niż rozwój prawidłowy. Dziecko z uszkodzonym ośrodkowym układem nerwowym ma odmienne odczucia czuciowo-ruchowe, dlatego nieprawidłowo interpretuje  swoje ciało, nieprawidłowe są także jego ruchy.

Głównym założeniem tej metody jest  pomoc we wszechstronnym rozwoju dziecka i ułatwienie mu wykonywania podstawowych czynności życiowych, na które pozwolą obecne uszkodzenia układu nerwowego lub dysfunkcje narządu ruchu.

Główne zasady terapii metodą NDT Bobath obejmują:

• normalizację  napięcia mięśniowego(obniżanie podwyższonego lub zwiększanie obniżonego) przez zastosowanie różnych technik
• hamowanie nieprawidłowych odruchów
• wyzwalanie prawidłowych wzorców ruchowych poprzez wspomaganie i prowadzenie ruchu z punktów kontroli takich jak m.in. głowa, obręcz barkowa lub obręcz biodrowa
• wykorzystanie zdobytych umiejętności w życiu codziennym
•  rozpoczęcie terapii jak najwcześniej, gdy zauważalne są pierwsze nieprawidłowości w rozwoju niemowlęcia
• zapobieganie deformacjom w stawach, dążenie do liniowości w ustawieniu całego ciała i poszczególnych jego odcinków

Certyfikowany terapeuta NDT Bobath zajmuje się normalizacją napięcia mięśniowego w całym ciele pacjenta. Terapia małego dziecka jest również pracą nad zmysłami propriocepcji, dotyku, równowagi, wzroku, słuchu w celu uzyskania prawidłowej informacji dotyczącej prawidłowego ustawienia całego ciała  i wykonania ruchu jak najbardziej zbliżonego do fizjologicznego. Istotne jest ćwiczenie ruchów  służących jakiejś konkretnej funkcji np. chwytaniu zabawki, poruszaniu się. W tym celu służą także odpowiednio dobrane zabawki i przyrządy np. piłki, wałki.  Ćwiczenia dobierane są indywidualnie. Bardzo ważna jest prawidłowa pozycja całego ciała i jego segmentów i dystrybucja obciążenia danej części ciała. Istotne są też ćwiczenia równoważne, podczas których pacjent ćwiczy aktywne przenoszenie ciężaru ciała. Podczas terapii ważne jest, aby dziecko czuło się bezpiecznie, komfortowo, w miarę możliwości nie płakało i uczestniczyło aktywnie w ćwiczeniach. Ważnym elementem terapii jest kontynuacja rehabilitacji w domu podczas codziennej aktywności dziecka i pielęgnacji  tzn. podczas zabawy, karmienia, przewijania, noszenia itp.

 Wskazania do Terapii NDT-Bobath

Rehabilitacja NDT- Bobath pozwala na diagnostykę oraz prowadzenie terapii u noworodków, niemowląt i  dzieci  w przypadku:

• asymetrii,
• problemów z dystrybucją napięcia (obniżone lub podwyższone napięcie mięśniowe),
• zaburzeń rozwoju psycho–ruchowego,
• uszkodzeń splotów nerwowych,
• chorób nerwowo–mięśniowych typu SMA,
• przepukliny oponowo–rdzeniowej,
• wad rozwojowych,
• zaburzeń koordynacji,
• zaburzeń karmienia,
• mózgowego porażenia dziecięcego (hemiplegii, diplegii, tetraplegii),
• zespołów genetycznych np. Zespołu Downa
• wad postawy

Efekty terapii:

• poprawa dystrybucji napięcia mięśniowego w ciele pacjenta
• poprawa liniowości czyli ustawienia części ciała względem siebie i ekonomii ruchu
• poprawa kontroli ciała i jego elementów w przestrzeni i celowości ruchów
• zwiększenie siły mięśniowej
• poprawa równowagi
• aktywizacja pacjenta
• stymulacja prawidłowego rozwoju